[ Pobierz całość w formacie PDF ]
dy są naprawdę różne. Mogą to być pracownicy HR, kierownicy, spe-
cjaliści, wreszcie koledzy. Każdy, kto poczuł, że będzie się do tego
nadawał. Kandydaci na coachów przechodzą drogie kilkudniowe
szkolenie z coachingu, a potem zabierają się z zaangażowaniem do
pracy. Duże firmy inwestują w ten proces ogromne pieniądze, a po-
tem okazuje się, że z jakichś powodów coaching wewnętrzny po pro-
stu nie wychodzi, ludzie sÄ… niezadowoleni, coachowie rozgoryczeni
brakiem efektów. Wszystko dosłownie się sypie, nikt nie robi postę-
pów, efektywność się nie poprawia, ludzie nie odnoszą sukcesów,
a jedynym pragnieniem wszystkich stron jest zakończenie procesu
jak najszybciej. Powodów takiego stanu może być wiele, a jednym
z nich jest brak znajomości procesów psychologicznych, np. proce-
sów grupowych czy też procesu przeniesienia i oporu, zjawisk zna-
nych z psychoanalizy, a występujących niemal we wszystkich rela-
cjach międzyludzkich w większym lub mniejszym stopniu. Przykła-
dem problemu opartego na procesie grupowym może być sytuacja,
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Wanda Szulc
COACHING Wanda Szulc
Ï% str. 88
Marketing dla coachów
w której dwaj pracownicy z jednej grupy, którzy nieświadomie rywa-
lizują ze sobą o rolę lidera w niej, mają być w relacji coach klient.
Nietrudno sobie wyobrazić, że coach nie będzie szczególnie zaintere-
sowany sukcesami swojego podopiecznego, ponieważ na poziomie
nieświadomym lub jawnym obawia się utraty swojej pozycji w firmie.
Inną pułapką, znaną jak już wspomniałam z psychoanalizy, jest
przeniesienie. Przeniesienie w psychoanalizie oznacza, że
odczuwamy identyczne emocje wobec osoby, która przypomina nam
jakąś znaczącą osobę z naszej przeszłości, do której takie właśnie
emocje odczuwaliśmy. W praktyce będzie się to przejawiało np. nie-
możnością zakończenia relacji i przekładaniem ostatniej sesji co-
achingu w nieskończoność lub zwyczajnie brakiem zaufania, ostroż-
nością w nawiązywaniu relacji. Innym znanym zjawiskiem psycholo-
gicznym w psychoterapii jest opór, który może przejawiać się w co-
achingu w różnych formach. Często spotykanym przejawem oporu
klienta jest np. notoryczne spóznianie się, zapominanie o zadaniach
domowych, odmawianie wykonywania zaplanowanych zadań, a tak-
że ciągłe przekładanie sesji. Jednym z możliwych sposobów poradze-
nia sobie z takÄ… sytuacjÄ… jest nazwanie tego procesu po imieniu i po-
wiedzenie klientowi wprost: Mam wrażenie, że nie jestem osobą, z
którą chcesz pracować . Takie nazwanie tego, co się dzieje na innym
poziomie niż jawny, uwalnia wiele energii i działa uzdrawiająco na
relację. Można ją wówczas zakończyć bez poczucia winy, ale też po
wyjaśnieniu sobie nienazywanych wcześniej problemów relacja może
się rozwinąć i przynieść rzeczywistą korzyść naszemu klientowi.
Relacja symbiotyczna
Znajomość analizy transakcyjnej powinna dla coacha być obowiązko-
wa. Jest to niezwykle cenna wiedza, gdyż niejednokrotnie pozwoli
uwolnić się coachowi od błędów tzw. relacji symbiotycznej. Osoby
zainteresowane szerzej tym tematem odsyłam do lektury książki
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Wanda Szulc
COACHING Wanda Szulc
Ï% str. 89
Marketing dla coachów
Analiza transakcyjna w zarzÄ…dzaniu . Natomiast w tym rozdziale
potraktuję ten temat w dużym skrócie. Twórcą analizy transakcyjnej
jest Eric Berne, autor książki W co grają ludzie. Psychologia stosun-
ków międzyludzkich . Wyróżnia on trzy stany Ja: Rodzic, Dorosły,
Dziecko, które występują u każdego człowieka. Każdy z nas ma te
trzy stany i komunikując się z drugim człowiekiem, w zależności od
sytuacji komunikujemy się z któregoś z trzech poziomów, ale nigdy
nie jesteśmy pewni, z jakiego poziomu dostaniemy odpowiedz.
Optymalna sytuacja zachodzi wtedy, gdy komunikujÄ…c siÄ™ z poziomu
stanu Dorosłego, otrzymujemy odpowiedz od naszego rozmówcy z
tego samego stanu, czyli: Dorosły Dorosły. Ale mogą być to relacje
typu Rodzic Dziecko, Dziecko Dziecko, Dorosły Dziecko,
Dorosły Rodzic itd. To, czego należy unikać w coachingu, to
wchodzenie w relację symbiotyczną, co oznacza, że coach
komunikuje się tylko ze stanu Ja Rodzic i Dorosły, natomiast nasz
klient jest w stanie Ja Dziecko. Może to być np. taka sytuacja, gdy
klient nie wie, co robić, a my podsuwamy mu gotowe rozwiązanie.
Gdy klient wychodzi ze stanu Ja Dziecko, coach natychmiast powi-
nien przywracać mu stan Ja Dorosłego. Przykładem takiej reakcji co-
acha może być odpowiedz na narzekanie klienta z poziomu stanu Ja
Dziecko: Nie umiem, nie potrafiÄ™ . Coach zwraca siÄ™ do stanu Ja
Dorosłego, np: Zastanów się dobrze, jak byś to zrobił inaczej? , Co
mógłbyś zrobić? , Czy już kiedyś udało ci się rozwiązać podobny
problem? .
Psychoterapia czy coaching?
Będąc coachem, nie musimy mieć wykształcenia psychologicznego,
chociaż wiedza psychologiczna bardzo pomaga. To, czego nie Ci wol-
no robić, jeżeli nie jesteś psychoterapeutą, to zapuszczać się w obsza-
ry, z którymi możesz sobie zwyczajnie nie poradzić. Jeżeli zauważysz,
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Wanda Szulc
COACHING Wanda Szulc
Ï% str. 90
Marketing dla coachów
że Twój klient ma problemy, które wymagają konsultacji doświad-
czonego specjalisty, zaproponuj mu takie rozwiÄ…zanie. Nie bierz na
swoje barki problemów, których nie będziesz w stanie rozwiązać.
Warto też wspomnieć, że coaching nie zawsze jest najlepszym sposo-
bem pomocy. W swoim artykule The real danger of executive co-
aching dr Steven Berglas wyraznie sugeruje, że np. osoby o wyraznej
narcystycznej strukturze charakteru potrzebujÄ… raczej psychoterapii
niż coachingu. Brak doświadczenia coacha w rozpoznawaniu
problemów na głębszym poziomie może stanowić, zgodnie z tytułem
artykułu, ogromne zagrożenie: po pierwsze pogłębienie problemu,
a po drugie stratę pieniędzy klienta lub firmy, która za tę formę
wsparcia płaci.
Zanim podpiszesz kontrakt, warto rozpoznać prawdziwą motywację
klienta do pracy w ramach coachingu, bo tak naprawdę może chodzić
mu o zupełnie inny problem, niż jego firma lub on sugerowali na
poczÄ…tku procesu.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Wanda Szulc
COACHING Wanda Szulc
Ï% str. 91
Narzędzia i techniki pracy coacha
Narzędzia i techniki pracy coacha
Narzędzia i techniki pracy coacha
Model GROW
Model GROW jest bardzo użyteczną techniką zadawania pytań stwo-
rzoną przez Johna Whitmora, autora książki Coaching for perfor-
mance . Whitmore jest guru coachingu, przynajmniej w Anglii. Ten
model jest powtarzany w różnych książkach w różnych odmianach.
Jego użyteczność polega na tym, iż nadaje on strukturę sesji coachin-
gowej, która ma się zakończyć wyznaczeniem przez klienta celu i za-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]