[ Pobierz całość w formacie PDF ]
umarł opat klasztoru brzewnowskiego świętego
Wojciecha pan Meinard, przez którego [klasztor] został
zbudowany, po nim nastąpił Wojciech.
Kosmas 292/23; W 64r 2 - 3 i Dr. 36r II nieczyt. (Br.
146/19 i 34 1) po słowach: od niego, zamiast: pomocy w
podróży: podają: pieniędzy [i] pomocy w podróży.
XLII
Kosmas 294/27; W 64v 19 i Dr. 36v 11/15 (Br. 148/ /12
i 30g) po dacie 1091 zamiast: 4 marca Kosmas, podajÄ…: 7
marca Kosmas.
XLIII
Kosmas 295/8 - 9; W 64v 25 - 27; Dr. 36v II nieczyt.
(Br. 148/20 i 27) po słowie: Pradze, zamiast: W tym
samym roku król, podają: w zimie nie było ani śniegu,
ani deszczu. W tym samym roku 17 kwietnia król.
XLIV
Kosmas 297/15 - 19; W 65v 20-21 i Dr. 37r II nieczyt.
(Br. 150/19-21 i 36d), po słowach: cd swoich, zamiast:
wybiegł im naprzeciw, na ile sięga rzut kamienia, dał był
bowiem swoim rycerzom znak, aby skoro swoją rękawicę
rzuci owemu na łono, czynili, co uczynić przysięgli,
podają: rycerzy się oddalił, aby mogli rozpoznać znak,
który przysiągł był uczynić.
XLV
Kosmas 300/15- 16; W 67r 6 i Dr. 37v II nieczyt. (Br.
153/6 i 35d) po słowach: lepiej niż tobie, opuszczają:
jeżeli zaś zle, twój grzech będzie stać we drzwiach 48.
48
Reminiscencja z Ks. Rodzaju (Genesis) 4, 7: Jeżeli jednak
postępujesz zle, wtedy grzech niby demon [czyha] przy wrotach i
pożąda ciebie".
XLVIII
Kosmas 303/29 - 30; W 68v 7 i Dr. 37v II nieczyt. (Br.
155/28 - 29 i 40p) po słowie: %7ływność, zamiast: i inne
płody natury były im dostarczane z sąsiednich okolic,
podają: była im dostarczana z okolicy.
L
Kosmas 306/5 - 6; W 69v 9 i Dr. 38v II nieczyt. (Br.
157/22 i 37 1) po słowach: miesiącach i, zamiast:
siedemnastu dniach, podajÄ…: szesnastu dniach.
LI
Kosmas 308/8; W 70v 1; Dr. 39r 1/27-28 (Br. 159/ /13
podają: Kończy się księga druga Kronik Czechów.
KSIGA TRZECIA
Kosmas 311/1; W 70r 1 - 3: Zaczyna siÄ™ apologia tego
samego, wyżej wymienionego dziekana, trzeciej księgi
tego samego dzieła; Dr. 39r I 28-30 (Br. 159/ /14-16 i 32
- 34a): Apologia tego samego dziekana trzeciej księgi
kronik.
I
Kosmas 313/1; W 71r 10 i Dr. 39r II 30-31 (Br. 160/26
i 36a) zamiast: Zaczyna się księga trzecia, podają:
Zaczyna się trzecia księga kronik.
Kosmas 313/24; W71v 5 i Dr. 39v I nieczyt. (Br.
161/15 i 32e) po słowach: na polach, zamiast: i ko-
rowody, podajÄ…: i uczty.
Kosmas 314/2 - 3; W 71v 8 i Dr. 39v I nieczyt. (Br.
16/18 i 32 - 33i) po słowie: maskami, opuszczają: i
wywołując cienie umarłych.
Kosmas 314/21; po słowie: srebra, podają: W 71v 24: i
czterdzieści złota; Dr. 39vII 2-3 oraz na brzeżku 40r 1/2
(Br. 162/6 i 31d): i sześćdziesiąt złota.
IV
Kosmas 316/23; W 72v 8 - 73r 5; Dr. 40r 1/9-36 słabo
czytelne (Br. 163/21 - 30 i 164/22 - 34) po słowie:
czerwona, dodajÄ…: W tym samym roku 14 pazdziernika,
przez czci godnego Kosmasa, ósmego biskupa kościoła
praskiego, został poświęcony w Sazawie kościół, jaki za
czasu swoich rządów zbudował opat tego miejsca
Bożeciech, o którym wspomnieliśmy wyżej. Miał
początek z prawej strony od ołtarza świętego Marcina, z
lewej od ołtarza świętego Szczepana pierwszego
męczennika aż do końca krypty. W środku zaś
kościoła postawiony ołtarz zawiera relikwie świętego
Piotra, świętego Pawła, świętego Andrzeja, świętego
Bartłomieja, świętego Tomasza, świętego Jakuba,
świętego Filipa, świętego Aukasza ewangelisty, świętego
Barnaby i wszystkich apostołów. Następnego zaś dnia, to
jest 15 pazdziernika, zostały poświęcone trzy ołtarze: nad
kryptą jeden, w którym znajdują się relikwie z chusty
Pana do ocierania potu, z Jego korony cierniowej, z Jego
grobu, z świętego Krzyża, świętej Marii, świętego Jana
Chrzciciela, świętego Jana apostoła i ewangelisty; w
krypcie drugi ołtarz, w którym zawarte są relikwie
świętego Kośmy i jego braci; także w kaplicy, która jest z
lewej strony kościoła, ołtarz, w którym znajdują się
relikwie świętego Krzyża, świętego Wawrzyńca
męczennika, świętego Błażeja biskupa i męczennika,
świętego Maurycego męczennika, świętego Pankracego
męczennika. Potem trzeciego dnia, to jest 16
pazdziernika, poświęcone zostały dwa ołtarze: jeden z
prawej strony, w którym znajdują się relikwie świętego
Marcina, świętych Jana i Pawła, świętego Tyburcjusza
49
męczennika, świętego Gleba i jego towarzysza ,
świętych Benedykta, Jana, Izaaka, Mateusza, Krystiana,
świętego Mikołaja, świętego Hieronima, świętego
Udalryka, świętego Fortunata, świętego Adolfa, świętego
Aazarza; z lewej strony drugi ołtarz, w którym zawarte są
relikwie świętego Szczepana pierwszego męczennika,
świętego Andrzeja, świętego Tomasza apostoła, świętego
Klemensa papieża i męczennika, świętego Jerzego
męczennika, świętego Pantaleona męczennika.
49
Nie ma żadnych danych, które by wskazywały, w jaki sposób
znalazły się w Sazawie relikwie ruskich świętych Borysa i Gleba,
kanonizowanych w 1072 r., a zamordowanych w 1015 r.
młodszych synów wielkiego ks. kijowskiego Włodzimierza
Wielkiego. Chaloupecky przypuszcza (1950, 74), że zgodnie z
ówczesnym zwyczajem wzajemnego obdarowywania się przez
panujących relikwiami Wratysław otrzymał relikwie Borysa i
Gleba od prawnuka WÅ‚odzimierza Wielkiego, WÅ‚odzimierza II
Monomacha, gdy ten odwiedził Pragę, a Wratysław przekazał je
klasztorowi sazawskiemu. Dvornik (79-81) uważa za
prawdopodobne przypuszczenie yzevskiego, że relikwie te
przywiózł do Sazawy ruski mnich Nestor, autor żywotu Borysa i
Gleba. Niezależnie od wszelkich przypuszczeń, faktem jest
istnienie kontaktów klasztoru sazawskiego z Rusią.
Kosmas 316/28 - 317/1 - 2; W 73r 8 - 10 i Dr. 40r 11/
/3-5 (Br. 164/5 - 6 i 35b) po słowach: tak wielkie było,
zamiast: w ludzie poruszenie, prawdziwie Boskie
pobudzenie, aby wyruszyć, podają: poruszenie
chrześcijan, prawdziwie Boskie pobudzenie ludu, aby
wyruszyć.
V
Kosmas 319/2; W 73v 17 - 74v 10; Dr. 40v 1/8 - 11/24
(Br. 165/23 i 255-256) bezpośrednio po dacie 1097
dodają: książę Brzetyslaw, za zgodą wszystkich
przednich ziemi i z wyboru biskupa Kosmasa, z wielkim,
weselem 3 stycznia nadał godność opactwa sazawskiego
proboszczowi brzewnowskiemu Dythardowi, mężowi
dostatecznie znającemu pismo łacińskie, który wówczas
uważany był za najsławniejszego w powinnościach
zakonnych. Był człowiekiem znakomitym, o pięknej
twarzy, zdolnym umyśle, poważny usposobieniem, miły
obyczajami, wysoko wykształcony w sztuce
krasomówczej, oszczędny w słowach, nienawidzący
występków, do tego stopnia spokojny, że nie zmieniał
oblicza ani w radości, ani w smutku. Zatem 8 marca opat
został wyświęcony przez biskupa praskiego Kosmasa.
Gdy więc po raz pierwszy przybył do miejsca, do którego
został przeznaczony, znalazł wszystkie rzeczy ze sprzętu
zakonnego wniwecz obrócone, w takiej niedogodności,
że ani jednego miesiąca nie mógłby się utrzymać z
[ Pobierz całość w formacie PDF ]